Onderzoek naar de opkomst van coworking spaces in Nederland: Inzichten uit de Nederlandse ervaring
Coworking spaces zijn een wereldwijd fenomeen geworden en bieden een fris alternatief voor traditionele kantooromgevingen. Als je je ooit hebt afgevraagd wat deze trend drijft, ben je niet de enige. Het coworking-concept is de afgelopen tien jaar aanzienlijk gegroeid, vooral in Nederland. Maar verrassend genoeg is het een onderwerp dat niet uitgebreid is onderzocht in academisch onderzoek – tot nu. Laten we eens duiken in een recent onderzoek dat zich richt op het coworking-landschap in Nederland en dat belangrijke inzichten onthult over de mensen die deze ruimtes gebruiken en wat hen drijft. Dit zijn de onderwerpen die aan bod komen:
- Wanneer zijn coworking spaces begonnen?
- Wie gebruikt coworking spaces het meest?
- Zijn coworking spaces de moeite waard?
- Coworking, wat betekent dat?
- Twee soorten coworkers
Wanneer zijn Coworking Spaces begonnen?
Coworking zit in een opwaartse spiraal: het aantal ruimtes wereldwijd is omhooggeschoten van slechts 310 in 2009 naar maar liefst 7.800 in 2015. Het aantal mensen dat gebruik maakt van deze ruimtes is ook dramatisch gestegen, van 43.000 in 2011 tot meer dan een half miljoen in 2015. Ondanks deze indrukwekkende groei heeft coworking niet veel aandacht gekregen in academische kringen, waardoor er een gat valt in ons begrip van wie deze ruimtes gebruikt en waarom.
Dit onderzoek, dat zich richt op coworking spaces in Nederland, heeft als doel die leemte op te vullen. Het doel was om verschillende gebruikersgroepen te identificeren op basis van hun voorkeuren voor de kenmerken van coworking spaces en om de verschillen tussen deze groepen te onderzoeken.
Wie gebruikt Coworking Ruimtes het meest?
De studie onderzocht 219 coworkers in 25 coworking spaces en verzamelde gegevens over waar ze wonen, hun demografische achtergrond en hun psychografische profielen, oftewel hun motivaties en houdingen. De resultaten geven een fascinerend beeld van de typische coworker in Nederland.
Een van de meest opvallende bevindingen is dat bijna 90% van de Nederlandse collega’s hoogopgeleid is, met velen met een bachelor-, master- of zelfs PhD-diploma. Dit is een veel hoger percentage dan in de algemene Nederlandse beroepsbevolking, waar slechts 28% een vergelijkbare opleiding heeft. Coworking spaces lijken een bepaald publiek aan te trekken: freelancers, zelfstandigen en ondernemers. Meer dan de helft van de respondenten valt in deze categorieën, wat nauw aansluit bij wereldwijde trends. Bovendien heeft ongeveer 70% van deze mensen een leidinggevende functie, als eigenaar of bestuurslid van hun organisatie. Het is ook interessant om te zien dat bijna de helft van de respondenten werkzaam is in consultancy (25%) of IT (21%), sectoren die vaak flexibele en dynamische werkomgevingen prefereren.
Zijn Coworking Ruimtes de moeite waard?
Als het gaat om de redenen waarom mensen kiezen voor coworking spaces, onthulde het onderzoek drie topmotivaties:
- Werk en privé scheiden: Veel mensen vinden dat thuiswerken de grenzen tussen werk en privé kan doen vervagen, wat kan leiden tot problemen zoals isolatie en afleiding. Coworking spaces bieden een oplossing door een aparte werkomgeving te bieden die helpt om die scheiding te behouden.
- Creatieve en energieke sfeer: Coworking spaces in Nederland zijn vaak ontworpen om levendig en creatief te zijn, wat veel gebruikers aantrekkelijk vinden. Deze ruimtes bevorderen samenwerking, netwerken en een gemeenschapsgevoel, wat ongelooflijk stimulerend kan werken en zowel de productiviteit als de creativiteit kan stimuleren.
- Betaalbaarheid: Vooral voor freelancers en ondernemers in de beginfase van hun carrière kunnen traditionele kantoorruimtes financieel buiten bereik liggen. Coworking spaces bieden een betaalbaarder alternatief, met flexibele huurtermijnen die geen langetermijnverplichtingen vereisen.
Interessant is dat, terwijl wereldwijde studies het belang van de gemeenschap en sociale interactie benadrukken als de belangrijkste aantrekkingskracht van coworking, de Nederlandse coworkers in dit onderzoek meer waarde hechten aan de fysieke kenmerken van de ruimtes, zoals hun betaalbaarheid en creatieve sfeer. Gemeenschap, hoewel nog steeds belangrijk, was niet de topprioriteit.
Coworking, wat betekent dat?
Wat willen collega’s nu precies van hun werkplekken? Het onderzoek identificeerde een aantal belangrijke kenmerken die het meest worden gewaardeerd door collega’s in Nederland:
- Flexibele leasecontracten: De hoogste prioriteit voor veel collega’s is flexibiliteit. Ze geven de voorkeur aan kortlopende huurcontracten, zoals dagelijkse, wekelijkse of maandelijkse contracten, waarmee ze hun werkruimte naar behoefte kunnen aanpassen. Deze flexibiliteit is vooral aantrekkelijk in stedelijke gebieden waar mobiliteit belangrijk is.
- Toegankelijkheid: De locatie van een coworkingruimte is belangrijk, gebruikers geven de voorkeur aan ruimtes die gemakkelijk bereikbaar zijn met zowel de auto als het openbaar vervoer.
- Ruimte-indeling: Medewerkers waarderen een halfopen lay-out, die werkplekken voor samenwerking combineert met besloten, afgesloten ruimtes voor meer geconcentreerd werk. Deze balans van ruimtes bevordert zowel samenwerking als netwerkmogelijkheden, terwijl privacy gewaarborgd blijft wanneer dat nodig is.
- Diversiteit van huurders: Een mix van verschillende soorten bedrijven en industrieën binnen dezelfde coworkingruimte wordt gezien als een pluspunt en creëert een dynamische en gevarieerde werkomgeving.
- Evenementen en extra’s: Occasionele evenementen en een premium gevoel in de coworking space worden ook gewaardeerd, vooral door degenen die er meer tijd doorbrengen. Deze evenementen kunnen de gemeenschapsvorming bevorderen en extra netwerkmogelijkheden bieden.
Twee soorten coworkers
In het onderzoek werden niet alle collega’s over één kam geschoren, maar werden twee verschillende gebruikersprofielen geïdentificeerd op basis van hun voorkeuren:
- De flexibele vliegers: Deze groep is vrij terughoudend over de specifieke kenmerken van hun coworkingruimte. Ze hebben geen sterke voorkeuren en lijken tevreden te zijn met het basisaanbod, waarbij ze zich meer richten op de flexibiliteit die coworking biedt.
- De liefhebbers van functies: Deze mensen weten wat ze willen en brengen meer tijd door in coworking spaces. Ze geven de voorkeur aan ruimtes die extra voordelen bieden, zoals evenementen, eersteklas faciliteiten en een grote diversiteit aan huurders. Interessant is dat, hoewel het type huurcontract over het algemeen de belangrijkste factor is, deze groep meer nadruk legt op de extra’s als ze veel tijd doorbrengen in de ruimte.
Samenvattend
Coworking spaces zijn meer dan alleen een trendy alternatief voor traditionele kantoren – ze zijn een levensader voor veel freelancers, ondernemers en zelfstandige professionals. Dit onderzoek werpt licht op wat deze ruimtes zo aantrekkelijk maakt, vooral in Nederland, waar flexibiliteit, creativiteit en betaalbaarheid belangrijk zijn. De voordelen van coworking, zoals een hogere productiviteit, meer samenwerking en een sterk gemeenschapsgevoel, zorgen voor de populariteit van coworking spaces in steden als Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag.
Naarmate coworking zich blijft ontwikkelen, zal het begrijpen van deze gebruikersvoorkeuren cruciaal zijn voor aanbieders die tegemoet willen komen aan de uiteenlopende behoeften van hun bezoekers. Of je nu een flexibele vlieger bent of een liefhebber van functies, er is een coworkingruimte die precies bij je past. En met een toenemende focus op duurzaamheid en milieuvriendelijke praktijken, gaan coworking spaces niet alleen over innovatie en ondernemerschap; ze gaan ook over het bouwen aan een betere, groenere toekomst.